Bohdan Borowik, Radioamator i Krótkofalowiec 8/1970

  W pracach radioamatorskich dużą rolę odgrywa sprawdzanie lub porównywanie różnych egzemplarzy lamp elektronowych. Zadanie powyższe spełnia wykonany przez autora miernik lamp elektronowych.
  Widok ogólny miernika przedstawiono na rys.1, a schemat ideowy - na rys.2.


Rys.1. Widok ogólny miernika lamp elektronowych


Rys.2. Schemat ideowy miernika

  Podstawowym elementem jest transformator. Nawinięto go na rdzeniu (od odbiornika "Aga") o przekroju 12,25cm2. Uzwojenie pierwotne ma 740 zwojów przewodu DNE 0,2mm, uzwojenie anodowe 225 zwojów przewodu DNE 0,2mm z odczepem po 150 zwojach. Uzwojenie żarzenia jest nawinięte przewodem DNE 0,67mm; jego dane są ujęte w tablicy. Duża liczba napięć transformatora podyktowana jest różnorodnością napięć zasilających lampy.Dane uzwojeń żarzenia

Napięcie V Liczba zwojów Napięcie V Liczba zwojów
1,4 5,25 17 3,75
4 9,75 19 7,5
5 3,75 20 3,75
6,3 4,8 21 3,75
7 2,6 26 22,5
9 7,5 30 14
12 11,25 38 30
15 11,25 45 26,25
16 3,75 50 18,75

     Płytę czołową miernika wykonano z grubej sklejki, rozmieszczając na niej podstawki lamp (ich typy podano w wykazie części). Od każdej podstawki wykonano doprowadzenie do 9 gniazdek bananowych, umieszczonych z prawej strony. Zamontowano także gniazdka spoczynkowe, które zabezpieczają układ przed zwarciami.
     Z lewej strony miernika umieszczono wszystkie przełączniki i dwie neonówki. Do przełączania żarzenia K2 na: próba i zasilanie, jak również K1 przy badaniu diody i lampy wieloelektrodowej, wykorzystujemy przełączniki kierunkowskazów.
     Przy badaniu opieramy się na wskazaniach prądu ściśle określonego dla danej lampy. Przy badaniu lamp mocy miernik należy zabocznikować opornikiem o wartości kilku omów. Do stwierdzenia wzmocnienia lampy służy wyłącznik Rs i Us, za pomocą którego włączamy ujemne napięcie siatki.
     Aby stwierdzić, czy dana lampa nie ma zwarć katody z żarzeniem, odłączamy kabelek włączony do katody. Prąd powinien wtedy zmniejszyć się do wartości bliskiej zero. W podobny sposób postępujemy przy badaniu zwarć międzysiatkowych.
     Miernik ten służy mi już od roku i jest bardzo pomocny przy naprawach odbiorników radiowych i telewizyjnych.

Wykaz elementów

  • Transformator - wg opisu
  • Stos selenowy: 18 V/0,08A
  • Oporniki
    • R1 - 10/0,5W
    • R2 - 680/2W
    • R3 - 2,4K/0,5W
    • R4 - 6K/0,5W
    • R5, R6 - 10K/0,5W
    • R7 - 500K/0,25W
    • R8 - 100K/0,5W
    • R9 - 3,12K/3W drutowy
  • Kondensatory
    • C1 - elektrolityczny 50µF/350V
    • C2 - elektrolityczny 100µF/25VDioda: DZG7
  • Neonówki: Uz 200V, 2 szt.
  • Przełączniki:
    • błyskawiczne 4-stykowe 250V/15A - 6 szt.;
    • kierunkowskazy (samochodowe) - 2 szt.;
    • manetkowy Pm 18-pozycjowy - 1 szt.
  • Podstawki lamp:
    • heptal,
    • noval,
    • oktal,
    • loktal,
    • magnoval,
    • bocznostykowe,
    • ośmionóżkowe
  • Miernik magnetoelektryczny: 1mA
  • Gniazdka: bananowe - 18 szt.
  • Wtyki bananowe - 10 szt.

Bohdan Borowik