Lechosław Urbaniak, Radioamator 2/1959

     Lampy miniaturowe z uwagi na swe małe wymiary są bardzo przydatne we wszelkiego rodzaju konstrukcjach radioamatorskich. Jak dotychczas – napotyka się niestety na trudności w nabyciu podstawek do tychże lamp. Można je jednak samemu wykonać w bardzo prosty sposób z pertinaksu lub innego materiału izolacyjnego (bakelitu, pleksiglasu, polistyrenu itp.). Dokładne rozmieszczenie otworów kontaktowych uzyskamy, nakłuwając kartkę papieru nóżkami lampy serii Noval. Uwolni to nas od uciążliwego i mało dokładnego odmierzania kąta 36 stopni (rys.1b). Następnie naznaczamy otwory pomocnicze, kontury podstawki, wreszcie środek otworów bocznych (przez które będą przepuszczone śruby lub nity przymocowujące podstawkę do chassis). Powstały w ten sposób szablon wycinamy i naklejamy na materiał, z którego ma być wykonana podstawka. Szydłem lub innym ostrzem naznaczamy środek otworów w podstawce, zdzieramy papier (szablon), nie zapominając oczywiście o uprzednim obrysowaniu konturów podstawki. Następnie wiercimy otwory o średnicach podanych na rys.1c.

     Sprężynki kontaktowe wykonujemy z blachy mosiężnej lub fosforobrązowej o grubości ok. 0,2mm; użyta blacha nie może być zbyt miękka, gdyż chodzi tu o dobry styk sprężynki z nóżką lampy. Kształt sprężynki i wymiary podane są na rys.1a, a sposób zamocowania sprężynek w podstawce przedstawiony jest na rys.1c. Wsuwamy sprężynkę (4) jej cieńszym końcem w otwór pomocniczy (2) tak, aby od spodu podstawki widoczna była tylko jej szersza część (końcówka lutownicza). Węższą część sprężynki wystającą z drugiej strony podstawki zaginamy i wsuwamy do otworu kontaktowego (1). Cyfra 3 na rysunku oznacza otwór na śrubę mocującą podstawkę do chassis. Lampa powinna wchodzić do podstawki z pewnym oporem (styk). Po każdorazowym wyjęciu lampy końce sprężynek wystające z otworów kontaktowych należy nieco odgiąć (zagwarantowanie dobrego styku z nóżkami lampy). Linią przerywaną oznaczono na rys.1b średnicę otworu w chassis, jaką trzeba zachować, aby nie dopuścić do zwarć sprężynek z masą (podstawkę przymocowuje się pod chassis).
     Podobnie jak podstawki do lamp serii Noval, wykonujemy podstawki do lamp miniaturowych 7-nóżkowych. W tym przypadku wymiary będą następujące:

  • średnica dla otworów kontaktowych – 9,53mm,
  • średnica dla otworów pomocniczych – 17,5mm,
  • średnica dla otworu w chassis – 21,5mm,
  • oś podłużna podstawki – 35,5mm,
  • oś poprzeczna podstawki – 25,5mm.

     Długość szerszej części sprężynek (końcówek lutowniczych) można skrócić do 10mm. Wszystkie inne wielkości (prócz kąta, który wyniesie 45 stopni) pozostaną niezmienione.
     W razie braku wiertła o średnicy 1,3mm można użyć drutu stalowego o tej średnicy spiłowanego w sposób podany na rys.2.

Lechosław Urbaniak SP3-2001