J. Matauschek "Technika ultradźwieków"
Wydawnictwo Naukowo - Techniczne, wydanie 1, nakład 3190 egz., Warszawa, 1961
(tłumaczył z-ca prof. mgr Czesław Wachtl) [2]

"W książce omówiono w sposób zwięzły fizykę ultradźwięków, a następnie opisano szczegółowo sposoby i technikę wytwarzania fal ultradźwiękowych oraz ich zastosowania w różnych dziedzinach techniki, w medycynie, stomatologii itp.
Wydanie polskie różni się od wydania niemieckiego zmianami i uzupełnieniami aktualizującymi temat, nadesłanymi przez autora.
Książka jest przeznaczona dla inżynierów i techników zajmujących się zagadnieniami ultradźwięków oraz dla lekarzy i studentów."

  • Przedmowa (7)
  • Ważniejsze oznaczenia literowe (9)
  • Układ jednostek (12)
  1. Wstęp (15)
    A. Fizyka ultradźwięków
  2. Dźwięki i ultradźwięki (17)
    1. Uwagi ogólne
    2. Drgania mechaniczne
    3. Fale dźwiękowe
      1. Równanie podstawowe. Definicje
      2. Postacie fal
      3. Rodzaje fal
      4. Wielkości pola dźwiękowego
      5. O energii
      6. Pochłanianie dźwięku
    4. Akustyczne właściwości materiałów
      1. Gęstość
      2. Prędkość dźwięku
      3. Akustyczna oporność falowa
      4. Pochłanianie fali dźwiękowej
    5. Promieniowanie i rozchodzenie się dźwięku
      1. Kształt pola dźwiękowego
      2. Budowa pola dźwiękowego (pole interferencyjne)
      3. Odbicie
      4. Fale stojące
      5. Odbicie od płyt
      6. Załamanie
      7. Ugięcie
    6. Drgania własne
      1. Układ sprężyna - masa
      2. Układy o rozmieszczonej w sposób ciągły sprężystości i masie
  3. Szczególne właściwości i skutki działania ultradźwięków (62)
    1. Uwagi ogólne
    2. Długość fal ultradźwiękowych
    3. Energia i skończoność wychylenia
    4. Zjawiska pierwotne
      1. Zjawiska liniowe
      2. Ciśnienie promieniowania dźwięku
      3. Stały przepływ ośrodka (wiatr kwarcowy)
      4. Kształt czoła fali
      5. Kawitacja
      6. Pochłanianie i tarcie na powierzchnie granicznej
    5. Zjawiska wtórne
      1. Zjawiska mechaniczne
      2. Zjawiska termiczne
      3. Zjawiska elektryczne
      4. Zjawiska optyczne
      5. Zjawiska chemiczne
      6. Zjawiska biologiczne
  4. B. Technika ultradźwięków
    Mechaniczne metody wytwarzania ultradźwięków (85)
    1. Uwagi ogólne
    2. Piszczałki z ostrzem
    3. Piszczałka Galtona
    4. Generator gazowy
    5. Piszczałka cieczowa
    6. Syreny ultradźwiękowe
  5. Teoria ultradźwiękowych przetworników elektromechanicznych (94)
    1. Uwagi ogólne
    2. Systematyka materiałów o aktywności elektromechanicznej
    3. Zjawisko magnetostrykcyjne i piezomagnetyczne
    4. Zjawisko elektrostrykcyjne i piezoelektryczne
    5. Podstawowe zależności i stałe
    6. Warunki pracy przetwornika
    7. Elektromechaniczne analogie i zastępcze układy ultradźwiękowych przetworników
  6. Elektryczne metody wytwarzania ultradźwięków (117)
    1. Uwagi ogólne
    2. Przetworniki piezomagnetyczne
      1. Materiały magnetostrykcyjne
      2. Kształt i budowa przetworników
        1. Przetwornik prętowy
        2. Przetwornik płaski
        3. Przetwornik pierścieniowy
        4. Przetworniki skupiające i sprzężone
      3. Częstotliwość własna
        1. Przetworniki prętowe
        2. Przetwornik płaski
        3. Przetwornik pierścieniowy
      4. Magnetyzacja wstępna
      5. Układ zastępczy
      6. Zasilanie i eksploatacja przetwornika
      7. Współczynnik sprawności
    3. Prztworniki piezoelektryczne
      1. Materiały piezoelektryczne
        1. Kwarc
        2. Turmalin
        3. Fosforan amonowy (ADP)
        4. Siarczan litowy (LSH)
        5. Tytanian barowy (BAT)
      2. Kształt i częstotliwości drgań własnych
        1. Przetwornik drgań grubościowych
        2. Przetwornik drgań podłużnych
        3. Przetworniki pierścieniowe i rurowe
        4. Przetworniki skupiające
        5. Przetworniki złożone
      3. Produkcja przetworników
      4. Elektrody
      5. Układ zastępczy
      6. Zasilanie i eksploatacja przetwornika
      7. Współczynnik sprawności
    4. Techniczne wykonania przetworników ultradźwiękowych
      1. Piezomagnetyczne źródła ultradźwięków
      2. Piezoelektryczne źródła ultradźwięków
    5. Generatory wielkiej częstotliwości
      1. Zasilacz
      2. Układ wielkiej częstotliwości
      3. Część regulacyjna i wskaźnikowa
      4. Rodzaje pracy. Układy generatorów
      5. Techniczne wykonanie generatorów wielkiej częstotliwości z kompletnym wyposażeniem
    6. Koncentratory i transformatory ultradźwiękowe
  7. Odbiorniki ultradźwiękowe i technika miernictwa ultradźwiękowego (199)
    1. Uwagi ogólne
    2. Pomiary wielkości pola akustycznego
      1. Mechaniczne metody pomiarowe
        1. Tarcza Rayleigha
        2. Pomiar ciśnienia promieniowania dźwięku
      2. Cieplne metody pomiarowe (Kalorymetryczne pomiary mocy)
      3. Elektryczne metody pomiarowe
        1. Termoelektryczne metody pomiarowe
        2. Piezomagnetyczne metody pomiarowe
        3. Piezoelektryczne metody pomiarowe
        4. Elektryczne pomiary mocy
    3. Pomiary pola akustycznego
    4. Pomiary stałych akustycznych
      1. Pomiar prędkości dźwięku
        1. Pomiar częstotliwości
        2. Interferometr
        3. Optyczne metody pomiaru prędkości ultradźwięków
        4. Metody impulsowe
      2. Pomiary pochłaniania
        1. Pomiary pochłaniania przez wyznaczenie wielkości pola akustycznego
        2. Pomiary pochłaniania interferometrem
        3. Pomiary pochłaniania metodami impulsowymi
  8. Optyka ultradźwiękowa i metody uwidoczniania ultradźwięków (237)
    1. Uwagi ogólne
    2. Ultradźwiękowe układy optyczne
      1. Soczewki z ciał stałych
      2. Soczewki cieczowe
    3. Przetworniki optyczne
      1. Mechaniczne przetworniki optyczne
      2. Przetworniki akustyczno - optyczne
      3. Fizykochemiczne przetworniki ultradźwiękowe
      4. Elektryczne przetworniki obrazu
  9. C. Zastosowanie ultradźwięków|
    Zastosowania wynikające z małej długości fal ultradźwiękowych (255)
    1. Uwagi ogólne
    2. Ultradźwiękowa telekomunikacja i hydrolokacja
      1. Ultradźwiękowa telekomunikacja podwodna
      2. Ultradźwiękowa echosonda
      3. Ultradźwiękowe urzadzenia w rybołóstwie
      4. Echosonda do pomiaru wypełnienia zbiornika
    3. Ultradźwiękowe badania materiałów
      1. Badania makrostruktury
        1. Zasady badań
        2. Metoda cienia
        3. Metody uwidoczniania wad
        4. Metoda echa
        5. Metoda rezonansowa, pomiary grubości i metody interferencyjne
      2. Badania mikrostruktury
      3. Wyznaczenie wielkości fizykalnych i chemicznych oraz stałych materiałowych
    4. Modulacja światła
    5. Opóźniające linie ultradźwiękowe
    6. Diagnostyka ultradźwiękowa
    7. Aparaty ultradźwiękowe dla niewidomych
  10. Zastosowanie energii ultradźwięków (317)
    1. Uwagi ogólne
    2. Ultradźwięki w metalurgii
    3. Ultradźwięki w przemyśle metalowym
      1. Lutowanie za pomocą ultradźwięków
      2. Metody oczyszczania ultradźwiękowego
      3. Technika erozji ultradźwiękowej
    4. Ultradźwięki w przemyśle spożywczym
    5. Ultradźwięki w przemyśle tekstylnym i papiernicznym\
    6. Ultradźwięki w przemyśle chemicznym
    7. Ultradźwięki w energetyce
      1. Ochrona przed tworzeniem się kamienia kotłowego
      2. Rozpylanie paliw
      3. Akustyczne oczyszczanie gazu
    8. Ultradźwięki w biologii i farmacji
      1. Aparaty do celów biologicznych
      2. Nadźwiękowianie wirusów, bakterii i roślin
      3. Zastosowanie ultradźwięków w farmacji
    9. Ultradźwięki w medycynie
      1. Terapia ultradźwiękowa
      2. Terapia ultradźwiękowa z zastosowaniem aerosoli
      3. Zastosowanie ultradźwięków w stomatologii
  • Literatura (378)
  • Słowniczek (394)
  • Dodatek (399)
  • Skorowidz (405)